Böbreklerin ana görevi vücudun su, elektrolit ve mineral içeriğini düzenlemek, metabolizma sonucu meydana gelen atık maddelerle yabancı maddeleri vücuttan uzaklaştırmak, bir takım enzimleri ve hormonları üretip salgılamaktır. Böbreklerin çok çeşitli hastalıklara bağlı olarak bu görevlerini tamamen yapamaz duruma gelmesi böbrek yetmezliği olarak bilinir.
Böbrek yetmezliğinin pek çok nedeni olabilir. Bunlar; böbreğin bazı kısımlarının iltihaplanması, böbreğin süzme görevini yapan bölgelerinde hasar oluşumu iltihaplanma, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, böbrek kistleri ve böbreklere giden bazı damarların hasarı ile ortaya çıkan kan akımı azalması olarak bilinir. Böbrek yetmezliğinin ilk aşamalarında herhangi bir belirti gözlemlenmeyebilir. Fakat böbreklerin çalışma kapasitesi düştükçe vücuttaki su ve elektrolit dengesi bozulmaya başlar. Böbrek yetmezliği sonraki aşamaya geçtiğinde güçsüzlük ve nefes darlığı görülür. Bu noktada ayaklar ve bacaklar başta olarak vücutta şişlik oluşabilir. Böbrekler tam olarak çalışmadığı için idrar çok az gelebilir veya hiç gelmez.
Doktor hastaya gün içinde ne kadar idrar yaptığını ve idrara çıktığında herhangi bir sorun yaşayıp yaşamadığını sorabilir. Böbrek yetmezliği tanısının tam konulabilmesi için çeşitli testler ve prosedürler kullanılır. İdrar ve kan testleri, böbreklerin görevini tam olarak yapıp yapmadığının belirlenmesi için doktora yardımcı olacaktır. Böbreklerin boyutlarında herhangi bir değişiklik olup olmadığının belirlenmesi için ultrason veya CT taraması gibi görüntüleme yöntemlerine başvurabilir. Bazı durumlarda böbrek biyopsisi yapılması gerekebilir.
Tedavi seçenekleri böbrek yetmezliğinin sebebine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin böbrek yetmezliği kandaki sıvı noksanlığına bağlı olarak oluştuysa doktor damar yolu ile sıvı takviyesi önerebilir. Tam tersi halde ise, yani böbrek yetmezliği aşırı sıvı birikimi sebebiyle gelişirse idrar söktürücü ilaçlar önerilebilir. Ayrıca hastanın kanında bulunan mineral oranlarını normal düzeylerine getirebilmek için ilaç kullanımı önerilebilir. Böbrek yetmezliği sebebiyle artan kandaki toksinler diyaliz tedavisi ile atılabilir.
